Uw algemene voorwaarden en modelcontracten (B2B) na 1 december 2020 • Wat verandert er concreet voor uw onderneming?
De wet van 4 april 2019 voert voor het eerst in België spelregels in die ondernemingen moeten beschermen tegen onrechtmatige clausules in overeenkomsten tussen ondernemingen onderling (“B2B”). Deze nieuwe regels beperken de contractsvrijheid van ondernemingen en zullen toepassing vinden op alle overeenkomsten die tussen ondernemingen worden gesloten, gewijzigd of hernieuwd na 1 december 2020. Als gevolg van het ruime toepassingsgebied, zal de wet van toepassing zijn in B2B-relaties op o.a. algemene voorwaarden, distributieovereenkomsten, koop-verkoopovereenkomsten, aandeelhoudersovereenkomsten en dienstverleningsovereenkomsten.
De nieuwe B2B-wet voorziet in drie categorieën van onrechtmatige clausules: (i) het algemeen verbod voor ieder clausules dat, alleen of in samenhang met andere clausules, een kennelijk onevenwicht creëert tussen de rechten en plichten van de contracterende ondernemingen; (ii) de ‘grijze lijst’ en (iii) de ‘zwarte lijst’. De mogelijke impact van de B2B-wet mag niet onderschat worden, aangezien de wet een ruim toepassingsgebied kent en het opnemen van een onrechtmatige clausule in een overeenkomst leidt tot de nietigheid van deze clausule.
Concreet bevat de ‘grijze’ lijst acht clausules waarvan vermoed wordt dat zij onrechtmatig zijn, zoals o.a. bedingen die zonder tegenprestatie het economisch risico verschuiven en bedingen die op ongepaste wijze de wettelijke rechten van een partij uitsluiten of beperken in geval van wanprestatie of gebrekkige uitvoering door de onderneming van een van haar contractuele verplichtingen. De grijze lijst zorgt voor grote onzekerheid.
In de M&A-praktijk is het bijvoorbeeld gebruikelijk om risico’s te verschuiven tussen partijen, al dan niet door het gebruik van verklaringen & waarborgen en aansprakelijkheid te beperken. Dit zijn vaak ook belangrijke onderhandelingspunten in een koop-verkoopovereenkomst. Met de nieuwe B2B-wet komen “ongepaste” uitsluitingen of beperkingen van aansprakelijkheid (cap, basket, etc.), afwijkingen op de “normale” risicoverdeling tussen partijen en “ongepaste” beperking van contractuele verjaringstermijnen in het vizier. Het zal afwachten zijn hoe de rechter dergelijke clausules gaat interpreteren in het licht van de B2B-wet.
Tot slot is er een ‘zwarte lijst’ van vier clausules die in overeenkomsten tussen ondernemingen steeds als onrechtmatig worden beschouwd, zoals bijvoorbeeld eenzijdige interpretatieclausules of onweerlegbare kennis- en aanvaardingsclausules. Voorzien uw algemene voorwaarden in een kennisname- en aanvaardingsclausule van de algemene voorwaarden? Opgepast, naar de toekomst toe zullen dergelijke clausules enkel geldig zijn als de contracterende onderneming ook de effectieve mogelijkheid heeft of heeft gekregen om kennis te nemen van uw algemene voorwaarden.
Maatwerk zal meer dan ooit essentieel worden bij het opstellen van uw clausules om discussies en onzekerheid te kunnen voorkomen. Quorum adviseert u graag bij de screening van uw huidige modelcontracten en algemene voorwaarden teneinde deze aan te passen aan de nieuwe B2B-wet. U kan hiervoor steeds contact opnemen met uw vaste contactpersoon bij Quorum of een e-mail sturen naar info@quorumlaw.eu.
