Het boekenonderzoek, de zogenaamde due diligence, is een cruciale fase bij een M&A transactie en vindt doorgaans plaats voorafgaand aan de transactie. Een due diligence levert een volledig overzicht op van alle cijfers, gegevens en data van een target onderneming, waardoor een helder beeld ontstaat van zowel het verleden van deze onderneming, als de huidige stand van zaken. Zij is bedoeld om de koper in staat te stellen zich ervan te vergewissen of dat wat hij/zij koopt niet behept is met gebreken.
Doordat tijdens een due diligence gevoelige informatie uitgewisseld kan worden, zal een due diligence gewoonlijk pas uitgevoerd worden nadat al een bod of een intentieverklaring aan de verkoper is overgemaakt en vóór het opmaken van een koop-verkoopovereenkomst. De verkoper wenst er immers over te waken dat de koper de intentie heeft om de transactie tot een goed einde te brengen.
1. Omvang
De omvang en de aard van de uit te voeren due diligence zullen van velerlei factoren afhankelijk zijn, zoals de beschikbare tijd, omvang van de target onderneming, reden van verkoop en de reputatie van de target onderneming. Gewoonlijk strekt de due diligence zich uit tot het onderzoeken van de fiscale, financiële, juridische en commerciële elementen van de target onderneming.
2. Methode
Om een due diligence te kunnen uitvoeren, is vereist dat bepaalde informatie meegedeeld wordt aan de potentiële kopers en hun adviseurs. De informatie zal doorgaans op een beveiligd digitaal platform worden geüpload, de data room, waartoe enkel betrokken en geregistreerde partijen toegang hebben. Let wel dat de verkoper niet de verplichting heeft om informatie uit eigen beweging te verstrekken. Het is de potentiële koper die zichzelf moet informeren en verantwoordelijk is voor het stellen van de juiste vragen en het opvragen van de nodige data. De koper heeft als het ware een onderzoeksplicht.
3. Belang
Een due diligence laat potentiële kopers en hun adviseurs toe meer inzicht te verkrijgen in de waarde van de target onderneming en de eventuele aansprakelijkheden en (latente) risico’s die eraan verbonden zijn.
Dit belang wordt extra benadrukt indien het voorwerp van een transactie een aandelenoverdracht uitmaakt. Juridisch draagt men immers slechts aandelen over, terwijl in realiteit de controle over een levende onderneming verschuift. Het gemene recht biedt onvoldoende waarborgen voor wat achter deze aandelen schuilt. Daarom is het van groots belang dat preventief gepeild wordt naar de rechten, plichten en risico’s achter deze aandelen, middels een due diligence.
Negatieve bevindingen betekenen niet automatisch het einde van de onderhandelingen. Meestal zijn de risico’s dermate afgelijnd dat dit verholpen kan worden door een prijsaanpassing of door het geven van specifieke garanties in de koop- verkoopovereenkomst.
4. Wie voert het uit?
Aangezien ieder probleem de nodige professionaliteit verdient en met oog op de efficiënte uitvoering van een due diligence, is het sterk aangeraden om experten binnen hun respectievelijke discipline onder de arm te nemen. Zo zal bijvoorbeeld een advocaat de juridische zaken binnen een onderneming grondig kunnen onderzoeken, terwijl een economische beroepsbeoefenaar zich zal toespitsen op de financiële elementen. Een multidisciplinair team van experten is onmisbaar bij het uitvoeren van een due diligence. Doorgaans geldt als regel: hoe omvangrijker de due diligence, hoe groter het aantal betrokken experten.
Iedere due diligence is anders en dient logischerwijs in verhouding te staan met de target onderneming. Bij Quorum Advocaten focussen wij ons op het juridische gedeelte van de due diligence, maar kunnen wij u ook van dienst zijn bij het onderzoek naar de overige elementen (denk bijvoorbeeld aan de fiscale elementen) door onze nauwe samenwerking met specialisten op andere terreinen.
